Choroba Osgooda-Schlatter’a – czyli jałowa martwica guzowatości kości piszczelowej
Pojawia się najczęściej u dzieci w wieku młodzieńczym, średnio 10-14lat, częściej u chłopców ( stosunek 3:1). Dzieci, które są aktywne fizycznie mają 20% więcej szans na wystąpienie choroby w porównaniu z dziećmi nieaktywnymi. Występuje jedno lub najczęściej obustronnie.
Jakie objawy towarzyszą chorobie?
• ból w okolicy guzowatości kości piszczelowej (tuż pod rzepką), który nasila się podczas wysiłku
• obrzęk miejscowy
• miejscowe podwyższenie ciepłoty skóry (zaczerwienienie skóry rzadko)
• ból podczas prostowania kończyny
• w dłużej trwającej chorobie możliwy przerost guzowatości kości piszczelowej
Co jeszcze może mówić o tej chorobie?
• nasilenie dolegliwości bólowych w trakcie aktywności fizycznej, np. jazdy na rowerze, skoków, biegu.
• bolesność na ucisk, np. podczas klęczenia czy badania okolicy podrzepkowej.
• ból pojawia się tylko podczas ruchów czynnych. W ruchach biernych brak bólu.
• możliwe osłabienie mięsni czworogłowych uda – przy dłużej utrzymujących się dolegliwościach bólowych.
Oczywiście konieczne jest wykonanie zdjęcia RTG. Podstawą rozpoznania choroby są widoczne w obrazie RTG przewapnienia, fragmentacja, czasem oddzielenie guzowatości od kości piszczelowej lub też rozpad guzowatości na kilka małych fragmentów o ostrych obrysach.
Jak sobie radzić z tą chorobą?
W okresach zaostrzeń choroby należy ograniczyć aktywność fizyczną, zmniejszczyć jej intensywność -niekoniecznie całkowicie z niej zrezygnować, wyznacznikiem jest ból. Do dziś brakuje dowodów na to by całkowity odpoczynek przyspieszył regenerację. Należy stosować odpowiednie ćwiczenia rozciągające mięsień czworogłowy uda – poprawia to stabilizację kolana oraz wpływa na zmniejszenie napięcia w miejscu, gdzie ścięgno rzepki przyczepia się do kości. Zajęcia sportowe typu bieganie, skoki oraz inne wymagające dużego zgięcia w kolanie należy ograniczyć do czasu zniknięcia obrzęku oraz zmniejszenia tkliwości uciskowej. Dopiero po ustąpieniu dolegliwości bólowych możemy wrócić do wzmacniania mięsni – prostowników stawu kolanowego.
Kilka przykładowych, podstawowych ćwiczeń:
Aby ograniczyć ruch zginania w stawie kolanowym można wykorzystać ortezy lub opaski usztywniające. W bardziej skomplikowanych przypadkach konieczne może okazać się stosowanie aparatu ortopedycznego bądź łuski gipsowej. Zabiegi operacyjne stosowane są w niewielu przypadkach, głównie wymagających usunięcia kaletki śluzowej spod więzadła rzepki lub martwiaka kostnego.
Jako środki łagodzące dolegliwości bólowe stosowane są niesteroidowe leki przeciwzapalne, leki przeciwbólowe, okłady z lodu i zabiegi z zakresu fizykoterapii.
Dla osób zdiagnozowanych polecamy oprócz konsultacji z lekarzem również konsultacje z fizjoterapeutą, który będzie mógł dobrać ćwiczenai indywidualnie do konkretnego przypadku.