Mało kto z Nas nigdy w życiu nie skręcił lub nie zwichnął jakiegoś stawu czy też nie przeciążył lub nie naderwał któregoś z setek mięśni. Bardzo ważna jest nasza reakcja po urazie. Odpowiednia i szybka może zmniejszyć ryzyko komplikacji, a także przyspieszyć sam proces rekonwalescencji. Jedną z najbardziej skutecznych metod jest metoda RICE. Pod tym akronimem ukrywa się potężne narzędzie stosowane na szeroką skalę w świecie sportu oraz w życiu codziennym przez fizjoterapeutów.
Skrót RICE oznacza z angielskiego:
1. REST – przerwanie aktywności, odpoczynek. Jest to istotny i kluczowy element strategii RICE. Oznacza natychmiastowe zaprzestanie aktywności w celu zabezpieczenia uszkodzonych struktur
2. ICE– schłodzenie miejsca urazu. Chłodzenie powoduje chwilową ulgę od bólu, a także ogranicza opuchliznę oraz obkurcza naczynia krwionośne przez co zmniejsza napływ krwi do uszkodzonego miejsca. Do tego celu świetnie nadaje się lód w worku owinięty cienkim ręcznikiem. Innym bardzo efektywnym sposobem schłodzenia jest masaż miejsca urazu kostką lodu. Szalenie ważne jest, aby nigdy nie przykładać źródła chłodzenia bezpośrednio do skóry (z wyłączeniem masażu lodem) oraz nie chłodzić danego obszaru dłużej niż 20 minut. Zbyt długie schładzanie oraz bezpośredni kontakt może powodować odmrożenia skóry. Najlepszym rozwiązaniem jest przyłożenie okładu z wykorzystaniem lodu i ręcznika na około 15 minut
3. COMPRESSION – ucisk. Ta zasada ogranicza i redukuje puchnięcie. Ucisk może również zmniejszyć dolegliwości bólowe. Do wykonania tej części można posłużyć się np. bandażem elastycznym. Jeśli poczujemy, że zawinęliśmy bandaż zbyt mocno możemy bez problemu zawinąć go odrobinę luźniej.
4. ELEVATION – uniesienie, podniesienie uszkodzonej części ciała. Technika ta redukuje puchnięcie i jest najbardziej efektywna kiedy uszkodzoną część ciała uniesiemy ponad poziom serca. Dla przykładu w wypadku skręconego stawu skokowego optymalna pozycją jest leżenie tyłem (na plecach) np. na łóżku, z połozoną pod stopą poduszką lub klinem ortopedycznym.
Po paru dniach skręcenia i lżejsze zwichnięcia powinny zacząć się goić. Jeśli jednak ból i opuchlizna nie zaczną znikać po 48 godzinach należy skontaktować sie z lekarzem. W wypadku kiedy leczenie przynosi pożądany skutek możemy zastosować lekki masaż, aby uniknąć tworzenia się mało elastycznej tkanki bliznowatej w obrębie gojących się tkanek i przyspieszyć sam proces gojenia.
Delikatne rozciąganie możemy rozpocząć jedynie, gdy zniknie cały obrzęk. Można spróbować ruchu w pełnym zakresie lecz należy być ekstremalnie ostrożnym, aby uniknąć rozciągania w obrębie uszkodzonej struktury. Musimy pamiętać, że rozciąganie nigdy nie powinno powodować bólu.
Gdy zakończy się faza ostra urazu (obrzęk, zaczerwienienie, ból) możemy zastosować ogrzewanie miejsca urazu. Podwyższenie temperatury powoduje lepsze ukrwienie, a to prowadzi to lepszego odżywienia regenerowanej tkanki i przyspieszenia samego procesu leczenia.
Ćwiczenia siłowe możemy rozpocząć dopiero po pełnym wyleczeniu objawów. Jednak nadal należy być ostrożnym i zaczynać trening od niewielkich obciążeń w celu uniknięcia odnowienia się urazu.
Zalecamy skorzystanie z pomocy fizjoterapeuty podczas całego procesu powrotu do zdrowia w celu komplesowej pomocy i korekcji ewentualnych błędów.
Źródło:
Ankle Sprains: How to Speed Your Recovery. American Orthopaedic Society for Sports Medicine, [http://www.sportsmed.org/] 2008.
Hold the Ice? Learner Research Center News, October, 2010.[http://www.lerner.ccf.org/news/2010/10/3.php] last accessed Jan. 2011.
Hubbard TJ, Denegar CR. „Does Cryotherapy Improve Outcomes With Soft Tissue Injury?” J Athl Train. 2004 Sep;39(3):278-279.
Lu H, et al. Macrophages recruited via CCR2 produce insulin-like growth factor-1 to repair acute skeletal muscle injury. Federation of American Societies for Experimental Biology, Nov 2010. [Contact zhoul2@ccf.org].
Sports Injuries: Initial Treatment), Merck Manual online [http://www.merckmanuals.com/], last accessed Jan 2010
Safe Exercise: First Aid Guidelines, American Orthopaedic Society for Sports Medicine, October 2007.
http://sportsmedicine.about.com/cs/rehab/a/rice.htm
