Ręka zawdzięcza swoją ruchomość wielu stawom.

Należą do nich:
1. Staw promieniowo-nadgarstkowy
2. Staw śródnadgarstkowy
3. Połączenia stawowe szeregu bliższego kości nadgarstka
4. Stawy połączenia stawowe szeregu dalszego nadgarstka
5. Stawy między szeregiem dalszym kości nadgarstka i kości śródręcza
6. Stawy między kośćmi śródręcza

1. Staw promieniowo-nadgarstkowy (articulatio radiocarpea)
   Inaczej staw bliższy ręki. Jest to staw elipsoidalny z poprzecznie ustawioną osią długą.
   Powierzchnie stawowe:
   Panewka: utworzona w trzech czwartych przez powierzchni nadgarstkową kości promieniowej i w jednej czwartej przez krążek stawowy.
   Główka: jest kształtu jajowatego. Jest ona utworzona przez wszystkie kości szeregu bliższego nadgarstka z wyjątkiem kości grochowatej
   Więzadła:
   a) więzadło poboczne promieniowe nadgarstka (ligamentum collaterale carpi radiale)
   Krótkie i mocne więzadło biegnące od wyrostka rylcowatego kości promieniowej do kości łódeczkowatej.
   Funkcja: hamowanie ruchów odwodzenia łokciowego ręki
   b) więzadło poboczne łokciowe nadgarstka (ligamentum collaterale carpi ulnare)
   Informacje ogólne: Dłuższe i słabsze od poprzedniego, przyczepia się do wyrostka rylcowatego kości łokciowej i do kości grochowatej oraz trójgraniastej
   Funkcja: Hamuje ruchy odwodzenia promieniowego ręki
   c) więzadło dłoniowe promieniowo-nadgarstkowe (ligamentum radiocarpeum palmare)
   Informacje ogólne: Szerokie i bardzo mocne. Rozpoczyna się na wyrostku rylcowatym oraz na brzegu dłoniowym powierzchni stawowej nadgarstkowej kości promieniowej i biegnie kilkoma mniej lub bardziej skośnymi pasmami do kości łódeczkowatej, księżycowatej, trójgraniastej i główkowatej.
   Funkcja: Hamuje ruch zgięcia grzbietowego oraz odwracanie ręki
   

   en.wikipedia.org

   
   d) Więzadło grzbietowe promieniowo-nadgarstkowe (ligamentum radiocarpeum dorsale)
   Informacje ogólne: Słabsze i mniej regularne od poprzedniego, biegnie od brzegu grzbietowego powierzchni stawowej nadgarstkowej kości promieniowej kilkoma pasmami do powierzchni grzbietowej kości szeregu bliższego nadgarstka.
   Funkcja: Ogranicza ruch zgięcia dłoniowego i nawracania

   

   en.wikipedia.org

   
   e) więzadło łukowate dłoniowe nadgarstka (ligamentum arcuatum carpi palmare)
   Informacje ogólne: Powstaje przez połączenie się części więzadła dłoniowego promieniowo-nadgarstkowego z analogicznymi włóknami biegnącymi od wyrostka rylcowatego kości łokciowej- więzadłem dłoniowym łokciowo-nadgarstkowym.
   Funkcja: Hamowanie ruchów zgięcia grzbietpwego
   f) więzadło łukowate grzbietowe nadgarstka (ligamentum arcuatum carpi dorsale)
   Informacje ogólne: Biegnie wyłącznie między kośćmi nadgarstka od kości łódeczkowatej do trójgraniastej.
   Funkcja: Hamowanie ruchów zgięcia dłoniowego i odwodzenia

2. Staw śródnadgarstkowy (articulatio mediocarpea)
   Inaczej dalszy ręki. Utworzony jest przez dwa szeregi kości nadgarstka. Kształt powierzchni stawowych jest znacznie bardziej złożony niż w wypadku wcześniej wspomnianego stawu promieniowo-nadgarstkowego.
   Zarówno szereg bliższy jak i szereg dalszy kości nadgarstka tworzą główkę i panewkę
   Szereg bliższy wytwarza główkę po stronie promieniowej. Składa się ona z części promieniowej kości łódeczkowatej. Panewka znajduje się po stronie łokciowej i jest utworzona z odcinka łokciowego kości łódeczkowatej oraz z całej powierzchni stawowej kości księżycowatej i trójgraniastej. W szeregu dalszym główka i panewka są ustawione odwrotnie. Po stronie łokciowej jest ustawiona główka utworzona przez kość haczykowatą i głowę kości główkowatej. Po stronie promieniowej znajduje się panewka, ukształtowana przez powierzchnie stawowe kości czworobocznej większej i mniejszej.
   Więzadła:
   a) Wiezadła międzynadgarstkowe dłoniowe, grzbietowe i międzykostne (Ligamenta intercarpea palmaria, dorsalia, interossea)
   Informacje ogólne: Dłoniowe są to krótkie, płaskie przeważnie poprzecznie lub słabo skośnie przebiegające pasma. Te z nich które biegną promieniście od kości główkowatej do otaczających ją kości, noszą nazwę więzadła promienistego nadgarstka (Ligamentum carpi radiatum).
   Grzbietowe to silne pasma biegnące poprzecznie lub skośnie od jednej kości do drugiej. Pasma te wytwarzają więzadło łukowate grzbietowe
3. Połączenia stawowe kości szeregu bliższego nadgarstka
   Trzy główne kości szeregu bliższego nadgarstka: łódeczkowata, księżycowata i trójgranista, czynnościowo tworzą jedną całość. Są one połączone stawami międzynadgarstkowymi i choć złączone więzadłami międzykostnymi, zachowują jednak pewną nieznaczną swobodę ruchów.
4. Połączenia stawowe kości szeregu dalszego nadgarstka
   Szczeliny stawowe wszystkich trzech połączeń między kośćmi szeregu dalszego nadgarstka- stawy międzynadgarstkowe (articulationes intercarpeae) są ustawione w kierunku długości przedramienia. Ku górze łączą się zazwyczaj z poprzeczną szczeliną stawu śródnadgarstkowego, ku dołowi również z poprzecznie biegnącą szczeliną stawu nadgarstkowo-śródręcznego. Od strony dłoniowej grzbietowej są one zamknięte torebkami stawowymi
5. Stawy nadgarstkowo-śródręczne i międzyśródręczne
   a) Stawy nadgarstkowo-śródręczne (articulationes carpometacarpeae) są utworzone przez powierzchnie stawowe dalsze kości drugiego szeregu nadgarstka oraz przez powierzchnie stawowe bliższe kości śródręcza
   Więzadła: Nadgarstkowo-śródręczne dłoniowe i grzbietowe (lig. Carpometacarpea palmaria i dorsalia). Ich zadaniem jest wzmocnienie stawów nadgarstkowo-śródręcznychw jedną prawie nieruchomą całość.
   b) Stawy międzyśródręczne (articulationes intermetacarpeae) w liczbie trzech. Powstają poprzez styk podstaw II-V kości śródręcza.
   Więzadła: Więzadło śródręczne dłoniowe, grzbietowe i międzykostne (lig. Metacarpea palmaria, dorsalia i interossea). Występują w liczbie czterech po stronie grzbietowej, w liczbie trzech w głębi stawów i po stronie dłoniowej, gdzie brakuje ich między I a II kością śródręcza
   Funkcja: Wzmacniają torebki stawów międzyśródręcznych.
   c) Staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka (articulatio carpometacarpea pollicis) stanowi staw całkowicie odrębny, nie łączący się z innymi. Staw typu siodełkowatego, który w czystej formie nigdzie w ustroju nie występujeCiężko znaleźć dostępne w internecie grafiki anatomiczne do tego tematu, większość z w/w stawów i więzadeł znajdziecie na filmie. Tych, których brakuje poszukajcie w atlasach anatomicznych 🙂Stawy palców rękiStanowią połączenie pomiędzy kośćmi śródręcza a paliczkami.
   Stawy środręczno paliczkowe (articulationes metacarpophalangeae) II –V, stawy kuliste.

Powierzchnie stawowe:

– głowa kości śródręcza – wypukła

– podstawa paliczka bliższego – wklęsła
Panewka jest uzupełniona od strony dłoniowej blaszką chrząstki włóknistej.  W luźnych i cienkich torebkach stawowych po stronie dłoniowej mogą występować trzeszczki .

Po obydwu stronach stawu znajdują się więzadła:

– dłoniowe – łączy kość śródręcza z blaszką dłoniową

– poboczne – znajdują się po stronie łokciowej i promieniowej torebki stawowej
W stawach odbywa się zgięcie dłoniowe i grzbietowe oraz odwodzenie promieniowej i łokciowe, a kombinacja ich ruchów daje ruch obwodzenia.

http://en.wikipedia.org/

Stawy międzypaliczkowe ręki (articulationes interphalangeae manus)
Dla kciuka jeden, dla palców II-V po dwa- bliższy i dalszy. Łączą głowy kości paliczka bliższego z podstawą dalszego.
Torebki stawowe są wzmocnione więzadłami pobocznymi. Tutaj równeż po stronie dłoniowej każdego stawu znajdują się blaszki włóknisto chrzęstne.
Jako ciekawostka: więzadła poboczne stawów międzypaliczkowych tworzą złożony system więzadłowy, który centruje ścięgna prostowników i zginaczy.

Mamy nadzieję, że temat przypomniał Wam początki Waszych przygód z anatomią –  u nas jeśli chodzi o samą rękę (tak samo jak i stopę) to był największy dramat do opanowania 🙂